Gaswinning Groningen : 2022

Afgelopen weken is er weer het een en ander aan de hand in Groningen. Het dichtdraaien van de gaskraan gaat daar niet zonder slag of stoot. Wat speelt er nu ?

In het kort komt het er op neer dat al zeker 60 jaar gas wordt gewonnen in de diepe ondergrond van Groningen maar dat gaat niet zonder problemen. Want het wegpompen van gas leid tot verzakkingen en aardbevingen. Inmiddels zijn er duizenden huizen met schade omdat de grond verzakt is en tientallen aardbevingen per jaar de schade erger maakt. Uiteindelijk heeft de overheid vorig jaar toegezegd dat er minder aardgas gewonnen zou worden en de gaswinning in stappen stopgezet zou worden. Maar de problemen blijven zich opstapelen. Hieronder de kwesties die afgelopen weken speelden

[] Gasvelden blijven toch open: De regering had  aangekondigd dat de gaskraan wordt dichtgedraaid maar nu plots blijkt er een toezegging aan Duitsland waardoor de gaswinning nog langer door zal gaan. Bron NOS >>>

[] Schadevergoedingen: Schadevergoedingen en compensatie aan bewoners met kapotte huizen verlopen al jaren rommelig. Verschillende regelingen voor verschillende bewoners maken het er niet helderder op. Zo was er deze week plots weer een subsidiepot waarvoor mensen in de rij moesten. Bron NOS >>> 

[] Aardbevingen : En ondertussen gaan de aardbevingen gewoon door. In 2021 werd Groningen getroffen door 4 aardbevingen met een magnitude van 2 of hoger maar lichtere aardbevingen komen veel vaker voor (zo’n 60 bevingen n 2021). De afgelopen maand waren er in Noord Oost Groningen 5 aardbevingen  Zie ook het overzichtje op aardbeving.nl 


Meer over de gaswinning en aardbevingen in Groningen op de Geobronnen >>>>


 

Opnieuw zware aardbeving in Groningen

Op woensdag 22 mei werd het dorpje Westerwijdwerd in de provincie Groningen getroffen door een aardbeving met magnitude 3,4. Dat was één van de hevigste sinds 2012. De beving werd tientallen kilometers verderop gevoeld, tot in de stad Groningen.


NOS met nieuws over de aardbeving >>>
Aardbevingen.nl over dit bevinkje >>
Groningers zijn er helemaal klaar mee >>


Extra bronnen :

 Kennislink over de zware aardbevingen in Groningen afgelopen jaren >>>

Het aardbevingen dossier van het KNMI >>>

Kaartenportaal Gasbevingen Groningen >>>>

Meer over aardgaswinning en aardbevingen in Groningen op de Geobronnen >>

Het KNMI heeft een nogal helder overzicht (lijstje + kaartje) van recente aardbevingen: KNMI Aardbevingen >>>

Gaswinning Groningen terugbrengen..en dan ?

De gaswinning in de provincie Groningen moet omlaag van 21,6 miljard naar 12 miljard kuub per jaar, om het aantal aardbevingen te verminderen en aan de veiligheidseisen te voldoen. Maar wat dan ? Twee vragen die met deze kwestie te maken hebben nam Kennislink onder de loep.


Het Staatstoezicht op de Mijnen adviseert de gaswinning in Groningen fors te reduceren, om de kans op relatief grote aardbevingen als die van Huizinge en Zeerijp te verkleinen. Maar niemand weet zeker hoeveel effect dat heeft, en voor hoe lang. Marlies ter Voorde van Kennislink geeft antwoord >>

Het zou een oplossing voor de Groningse gasbevingen kunnen zijn: het leeggepompte gasveld weer bijvullen, bijvoorbeeld met stikstof. Maar hier komt nogal wat bij kijken. Marlies ter Voorde van Kennislink neemt de mogelijkheden onder de loep >>

Aardbeving treft provincie Groningen

Op maandag 8 januari werd het dorpje Zeerijp in de provincie Groningen getroffen door een aardbeving met magnitude 3,4. Dat was de hevigste sinds 2012. De beving werd tientallen kilometers verderop gevoeld, tot in de stad Groningen.


Extra bronnen :

Lees het verhaal verder op Kennislink >>>

Het aardbevingen dossier van het KNMI >>>

Kaartenportaal Gasbevingen Groningen >>>>

Meer over aardgaswinning en aardbevingen in Groningen op de Geobronnen >>

Het KNMI heeft een nogal helder overzicht (lijstje + kaartje) van recente aardbevingen: KNMI Aardbevingen >>>

Lichte aardbevingen in Groningen

Met enige regelmaat  zijn er lichte aardbevingen in Groningen. Zoals blijkt uit deze tweet, Van de week was er nabij Winsum een lichte beving van 1.6. Wordt dus gemeten, maar voelen bewoners dit ook ?

Volgens Geoloog Bernd Andeweg van de VU is een beving van 1.6 wel voelbaar, maar in klein gebied boven het hypocentrum. Omdat bevingen zo ondiep zijn, ben je er dan toch dicht bij. En zo vult hij aan is idd al nr 7 of 8 in korte tijd rond zelfde locatie. (zie tijdlijn AardbevingenNL>>> ) Roept vragen op over breukactiviteit.


nb op 11 maart was er opnieuw een beving . Nu boven M2

 


Het KNMI heeft een nogal helder overzicht (lijstje + kaartje) van recente aardbevingen: KNMI Aardbevingen >>>

Het aardbevingen dossier van het KNMI >>>>

Waar komt dat gas onder Groningen eigenlijk vandaan ?

Het aardgasveld van Groningen is het grootste gasveld van Europa en één van de grootste van de wereld. Maar hoe is die enorme hoeveelheid gas eigenlijk onder ons kikkerlandje terecht gekomen?

Het aardgasveld van Groningen is het grootste gasveld van Europa en een van de grootste van de hele planeet. Om het te vormen was een bijzondere samenloop van omstandigheden nodig. Daarvoor moeten we honderden miljoenen jaren de geschiedenis in duiken, langs tropische moerassen en keukenzout.


Lees verder op Scientias >>>

Aardgas en Aardbevingen Groningen

Aardgaswinning in de Provincie Groningen hebben de afgelopen jaren gezorgd voor steeds meer aardbevingen in het gebied



Al 60 jaar gaswinning

Sinds 1959 wordt er op grote schaal gas geboord. Dat is een enorme inkomstenbron voor de overheid . De Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) wint aardgas, onder andere uit het Groningerveld. Dit is het grootste gasveld in Nederland. Er zijn hier 20 plekken waar de NAM aardgas uit de grond haalt.

Het belang van het Groningse gas
Het aardgasveld van Groningen is het grootste gasveld van Europa en een van de grootste van de hele planeet. Om het te vormen was een bijzondere samenloop van omstandigheden nodig. Daarvoor moeten we honderden miljoenen jaren de geschiedenis in duiken, langs tropische moerassen en keukenzout. Lees verder op Scientias >>>

De gevolgen van gaswinning
Maar de keerzijde hiervan is dat gaswinning  tegenwoordig zo’n 50 aardbevingen per jaar veroorzaakt. Tot 1986 kwamen er in Noord-Nederland geen aardbevingen voor. De eerste aardbeving was in Assen op 26 december 1986. Daarna registreerde het KNMI ruim 1000 aardbevingen in Noord-Nederland. En inmiddels hebben meer dan 100.000 mensen schade aan hun woning /bedrijfsgebouwen gemeld.

Geïnduceerde bevingen
Je hebt tektonische aardbevingen en geïnduceerde aardbevingen (Zie overzicht knmi >>>). De aardbevingen in Groningen behoren tot de laatste categorie. Dus bevingen die het gevolg zijn van menselijk handelen. Door het winnen van gas uit de ondergrond, neemt het volume van de bodem af. De bodem zakt daardoor in. Dat gaat ook weer niet geleidelijk, maar met schokken als ineens een verzakking langs een breuk plaatsvindt. Vaak zijn die breuken oude geologische structuren die er juist voor gezorgd hebben dat er gas in de ondergrond is opgeslagen. Op dit filmpje van RTL zie je hoe dat in zijn werk gaat >>>

Terugbrengen van Gaswinning… en dan ?
De gaswinning in de provincie Groningen moet omlaag van 21,6 miljard naar 12 miljard kuub per jaar, om het aantal aardbevingen te verminderen en aan de veiligheidseisen te voldoen. Maar wat dan ? Twee vragen die met deze kwestie te maken hebben nam Kennislink onder de loep.

Het Staatstoezicht op de Mijnen adviseert de gaswinning in Groningen fors te reduceren, om de kans op relatief grote aardbevingen als die van Huizinge en Zeerijp te verkleinen. Maar niemand weet zeker hoeveel effect dat heeft, en voor hoe lang. Marlies ter Voorde van Kennislink geeft antwoord >>

Het zou een oplossing voor de Groningse gasbevingen kunnen zijn: het leeggepompte gasveld weer bijvullen, bijvoorbeeld met stikstof. Maar hier komt nogal wat bij kijken. Marlies ter Voorde van Kennislink neemt de mogelijkheden onder de loep >>

Meer bronnen over de Gasboringen en Aardbevingen

Het verhaal van de Gasboringen en Aardbevingen sinds 1988 op een online kaart en tijdlijn. Naar de Timeline >>>

Een longread van het Dagblad van het Noorden over de aardbevingen . Naar het Dossier >>>>>

Aardbevingen in Nederland verklaart, een uitgebreide toelichting door Bernd Andeweg van de VU >>>

De Rijksoverheid over de problematiek >>>

Een filmpje van Dwarshuis over de aardbevingen in Groningen . Filmpje >>>>>

Het KNMI registreert aardbevingen in binnen en buitenland. De aardbevingen op de kaart >>>

Freek de Jonge voert actie voor meer aandacht voor de provincie en de aardbevingen . Naar de actiesite >>>

Dan maar boren onder Terschelling ? Meer hierover op de Geobronnen >>>

Google komt naar Groningen

701715Internetgigant Google kondigde afgelopen week de bouw aan van een nieuw datacenter in de Groningse Eemshaven waarvoor het bedrijf 600 miljoen euro investeert. Het datacenter moet in 2017 af zijn en zal de komende jaren meer dan duizend banen opleveren, waarvan 150 langetermijnbanen.

De komst van Google is onder strikte geheimhouding voorbereid. In sneltreinvaart zijn alle procedures doorlopen. Afgelopen juli publiceerde de provincie Groningen een vergunning die was verstrekt aan het Engelse ingenieursbureau Deerns Ltd UK, dat is ingeschakeld door Google, blijkt nu.

Bij de keuze voor Groningen spelen verschillende  Vestigingsplaats factoren een heel duidelijke rol . We zetten de zaken even op een rijtje.

Wat gaat er precies komen?
Op een oppervlak van veertig hectare worden tienduizenden internet servers geplaatst.  Het nieuwe datacentrum gaat jaarlijks 1.842 gigawattuur verbruiken, wat vooral opgaat aan koeling. Dat is omgerekend ongeveer net zoveel als het stroomgebruik van de huishoudens van Groningen en Drenthe bij elkaar

Waarom precies de Eemshaven in Groningen ?

  • De energievoorziening. In de Eemshaven staan meerdere energiecentrales, en een goede energievoorziening is belangrijk voor een datacenter. Drie energiecentrales in de Eemshaven en een van de grootste windmolenparken van Nederland staan garant voor de stroom die nodig is.
  • Daarnaast  heeft de aantrekkelijke grondprijs een zeer belangrijke rol gespeeld Google.
  • Volgens een woordvoerder van Google heeft Nederland een zeer geschikt klimaat als het gaat om de koeling die nodig is van de Datacenters. Het blijkt dat de koeling van het center in Groningen minder energie vereist dan op veel plekken elders in de wereld gezien het zeeklimaat in ons land.
  • Doorslaggevend voor de keuze waren de beschikbare glasvezelkabels. Nederland ligt op een wereldwijd internetknooppunt. Elf van de vijftien zeekabels voor digitaal verkeer tussen Amerika en Europa lopen via Nederland.
  • Voor Amerikaanse bedrijven speelt ook mee dat de locatie boven NAP ligt.
  • En ook niet onbelangrijk is het feit dat de Eemshaven aangesloten is op het zogenaamde Norned. Dat is electriciteit netwerk tussen Noorwegen en Nederland (zie het kaartje hieronder)

230914eco_eemshavengis

De nieuwe locatie van Google in de Eemshaven & Kabels in de Noordzee [ Bron NRC]

Waarom zijn zowel Groningen als de minister blij?

  • De komst zal een een enorme werkgelegenheid opleveren. Bij de bouw zullen duizenden mensen betrokken zijn, daarna zo’n 150 lange termijn arbeidsplaatsen.
  • Maar de minister en de Provincie verwachten natuurlijk ook een enorm  veel indirecte werkgelegenheid in de vorm van aanleverende diensten (onderhoud, catering etc)
  • Bovendien verwacht men dat er op de aanwezigheid van Google andere bedrijven afkomen , het zogenaamde Multiplier effect

Meer over de vestigingsplaats factoren >>>

Aardbevingen in Groningen

In het noorden van de provincie Groningen zijn rond in de nacht van 7 op 8 februari twee aardschokken geweest. Het epicentrum lag in beide gevallen in de buurt van Zandeweer. De tweede beving werd ook in de stad Groningen gevoeld.
Oorzaak ? Mogelijk de gaswinning in dit gebied
Daarom kwamen dan ook de 250 schademeldingen terecht bij de Nederlandse Aardolie Maatschappij. De bevingen hadden een kracht van 2,7 en 3,8 op de schaal van Richter.
De Groningers raken steeds meer ongerust. Minister Kamp begrijpt dat, maar zegt dat de boringen door moeten gaan.

Dit figuur laat mooi het verband tussen de gaswinning en de aardschokken zien >>>>

Achtergrondartikel in de Volkskrant >>>
Klik op lees verder om het bijbehorende nieuwsbericht te zien
Lees verder >>

Droogte zomer 2022

Het is in Nederland al enige tijd droog …. veel te droog. We zien laag water in de rivieren. In Oost Nederland verdwijnt het water weer uit beekjes en sprengen en in West Nederland neemt zoute kwel toe en de dijken rondom polders raken instabiel. In juni werd het waterpeil van het IJsselmeer al 4 cm verhoogt om watertekort op te vangen en inmiddels is de Landelijke Coördinatiecommissie Waterverdeling verantwoordelijk voor de waterverdeling in Nederland.   Wat is de stand van zaken , wat is er aan de hand? 

Neerslagtekort bron NRC

Neerslag
Om te beginnen is er in Nederland afgelopen maanden weinig regen gevallen, bovendien was het warm [water verdampt] en dus hebben grote delen van Nederland een neerslag tekort. Al begin mei gaf dat enige zorgen [ zie het bericht op de Geobronnen >>>] En de situatie is sindsdien alleen maar verergerd.

We zien op het kaartje dat vooral hoge delen zoals Gelderland en Limburg het neerslag tekort ernstig is. Maar ook Zeeland is verontrustend. Friesland , Groningen en Drenthe vallen mee omdat daar in juni nog enige regen verkoeling bracht. Gevaar van het neerslag tekort is dat in Hoog Nederland beekjes en riviertjes droogvallen, bossen uitdrogen maar ook dat het drinkwater in gevaar komt en dat er [in Laag Nederland] meer zout water uit de diepe ondergrond naar boven komt en dat kan schade aan bomen, planten en gewassen geven.

NRC over neerslagtekort NL >>>

De Droogte monitor van Rijkswaterstaat >>>

 

Rivieren
Maar ook in de rest van Europa is afgelopen maanden relatief weinig neerslag gevallen. En als het amper regent in dat enorme stroomgebied van die twee rivieren [ België, Duitsland,  Frankijk en Zwitserland ] dan hebben wij daar ook last van omdat er dan amper water wordt meegevoerd door Rijn en Maas. Dat betekent dus ook te weinig vers wateraanvoer vanuit de rivieren, Dus drinkwaterbekkens zoals de Waterleiding duinen bij Zandvoort krijgen dus minder water aangevoerd. Ook een groot probleem dreigt te worden is dat de waterstanden in de grote rivieren  zo laag zijn dat ze onbevaarbaar dreigen te worden voor grote transportschepen die dagelijks tussen de Nederlandse havens en het achterland varen. Zeer grote schepen kunnen dus niet varen of moeten hun lading halveren en dat betekent niet één keer naar Duitsland op en neer maar twee keer of vaker voor dezelfde lading [NOS>>>] .

NOS laag water in de Nederlandse rivieren en de gevolgen >>>

18 aug: Rijn bereikt record laagste waterstand. RTL  >>

Blauwestad

Het plan Blauwestad ging in 2004 van start. Het idee was om oude landbouwgronden onder water te zetten en een waterrijk woongebied te creëren. Woningbouw, nieuwe natuur en een kunstmatig 800 hectare groot meer moesten Noord Oost Groningen een sociaal-economische impuls geven. Het meer ligt er inmiddels en er staan 180 woningen.

 

Vijftienhonderd huizen zouden er worden gebouwd in Oost-Groningen, bij een kunstmatig meer. Mensen uit de Randstad waren de doelgroep. Die zouden wel naar deze uithoek van het land willen verhuizen om te genieten van rust en ruimte, en een uurtje langer forensen naar Amsterdam wel voor lief nemen.

Echter het succes bleef uit. De verkoop van kavels in het Oost-Groningse nieuwbouwproject Blauwestad stagneerde volledig. In 2009 bijvoorbeeld werden er slechts vier kavels verkocht. Op papier moest Blauwestad een mooi villadorp worden, maar in werkelijkheid bleef het jarenlang een bouwput met hier en daar een huis.

Sinds 2015 neemt de aandacht toe voor de blauwe Stad. Het oorspronkelijke plan voor Villa’s uit het hogere segment heeft plaatsgemaakt voor meer gevarieerde woningbouw. En sindsdien worden er meer huizen verkocht aan het Oldambtmeer.


Bronnen:
NRC in 2009 over de mislukking van Blauwe Stad . NRC >>>>
Blauwe stad nu toch een succes ? NRC juli 2021 >>>
Project website van de Blauwe Stad >>>
Kaart van de Blauwestad >>>

Aardbevingen in Nederland

Als er een zware Aardbeving in de ondergrond van Nederland plaatsvind dan zie je dat wel terug op de Geobronnen. Maar dat is slechts een topje van de IJsberg. Want er is in Nederland bijna wekelijks een Aardbeving

De laatste zware aardbeving die ook in het landelijke nieuws kwam was in mei 2019. Dat was een beving bij Westerwijwerd en had een kracht van 3.4. [zie de Geobronnen >>>]

Sindsdien werd het gebied getroffen door veel meer aardbevingen, maar die waren allemaal minder krachtig en komen ook maar sporadisch in het nieuws. Ze worden wel geregistreerd en op de website Aardbevingnl kun je ze allemaal terugvinden. Dus niet alleen die bevingen van 3.4 maar ook bevingen met een kracht van 0,5 op schaal van Richter

In 2020 registreerde het KNMI 76 aardbevingen in Noord- Nederland. Ze waren het gevolg van gaswinning, met name uit het Groningen- gasveld. Sinds de piek van de gaswinning in 2013 lijkt het aantal bevingen langzaam aan af te nemen. De Volkskrant kijkt terug op de aardbeving en gaswinning statistieken van 2020. De Volkskrant >>>


Dit is overigens één van de meest recente aardbevingen in Groningen en die had een kracht van 1.3 op de schaal van Richter. Een relatief lichte beving maar werd in de omgeving wel gevoeld . RTV Noord >>>

 

Verdwenen dorpen teruggevonden in de Noord Oost Polder

Een maritiem archeoloog van de Rijksuniversiteit Groningen heeft vier verdwenen dorpen ontdekt in de Noord Oost Polder die dateren uit de Middeleeuwen.

Kaart uit zestiende eeuw. Rood = Schokland, blauw = Urk, Groen = Veenhuizen II, geel = Veenhuizen I YFTINUS VAN POPTA

bron: nl.wikipedia.org

De NOP was tot aan de Tweede Wereldoorlog in feite zee met twee eilandjes. Deze Zuiderzee is vervolgens drooggelegd als onderdeel van de Zuiderzee werken. Die werken waren begonnen met de Afsluitdijk en de inpoldering van de Wieringermeer in de jaren 30. De inpoldering van de NOP was toen ook al begonnen maar kon pas worden afgemaakt in 1942. Pas tientallen jaren later volgden ook Oostelijk Flevoland, Zuidelijk Flevoland en de dijk Enkhuizen / Lelystad.

Nog toen de NOP Zuiderzee was staken aan randen van dat gebied twee dorpen uit boven de zee uit. De eilanden Urk en Schokland waren dat.  Maar die waren niet als eilanden gebouwd. In de tijd dat dit deel van de Zuiderzee nog min of meer land was [1000 na chr] en waren deze plaatsen gebouwd op de hoogste en droogste delen van het land, namelijk oude keileembulten gevormd in de een-na-laatste IJstijd van het Pleistoceen. Vanaf de Middeleeuwen overspoelde de zee het gebied volledig , op die twee keileembulten na. En men heeft altijd gedacht dat Urk en Schokland de enige bebouwing was die er ook is geweest.

Maar de maritiem archeoloog Yftinus van Popta heeft nu ontdekt dat er meer dorpen geweest moeten zijn, namelijk Marcnesse, Nagele, Fenehuysen I en Fenehuysen II. Dus hij bewijst hiermee dat het gebied wat we nu kennen als de NOP echt land geweest moet zijn in de Middeleeuwen. Op basis van archeologische vondsten ging  op onderzoek. Dat deed hij door onder meer door archeologische vondsten, bodemprofielen, historische kaarten, hoogtekaarten en satellietbeelden in een ruimtelijk computerprogramma te combineren. En kwam dus tot de conclusie dat er meer dorpen geweest moeten zijn.

Archeologische vondsten op basis waarvan Popta op zoek ging naar de verdwenen dorpen . bron NOS

NOS artikel over het onderzoek >>>

De Maritiem archeoloog zelf aan het woord over zijn onderzoek [Omroep Flevoland] >>>