Category: Aarde platentectoniek

Sinds september 2017 is de Vulkaan Agung op Bali actief. Met name de eerste 2 maanden vreesde men voor een zware uitbarsting.

De eerste berichten van 2017 over Mt Agung op de Geobronnen >>>

De eruptie van Mt Agung eind november (Geobronnen) >>>>

Kilaueau Vulkaan op Hawaii uitgebarsten na aardbeving

Het is al enige tijd onrustig rond de Kilauea vulkaan. Na twee zware aardbevingen  ten zuiden van de Pu‘u ‘Ō‘ō krater was begin mei  veel gesteente in het kratermeer terechtgekomen en is het lava-niveau in het kratermeer plots met enige tientallen meters gezakt.

De vulkaan Kīlauea op Hawaii is uitgebarsten maar wel op een wonderlijke manier.   Die lava komt echter niet uit een centrale krater, maar uit verschillende spleten die her en der in de omgeving in het landschap zijn ontstaan.  Lavastromen verspreiden zich nu traag maar wel gestaag over een deel van Big Island. Dit type lava noemt met wel het Pāhoehoe

De dikke lava komt naar buiten via spleten en verspreid zich langzaam over het landschap

Op 15 mei waren  er ruim 18 spleten in het landschap  ontwikkeld waar lava uitstroomt. Op verschillende plekken in de spleten zijn ook lava fonteinen waargenomen van tientallen meters hoog

De lava baant zich een weg door het landschap van Hawaii en walst alles plat wat ie tegenkomt

Op 17 mei heeft de hoofdkrater van het Kīlauea complex van zich laten horen met enorme explosies  met rookwolken en gasuitstoot tot een paar kilometer hoogte.

Het kratermeer van de Kilauea vulkaan op Hawai

Sinds 21 /22  mei zouden  de 21ste en 22ste lava spleten zijn ontstaan en volgens de County of Hawaii alert heeft een lavastroom ook de oceaan bereikt. Gassen die hierbij vrij komen zijn zeer giftig en er kan ook Lava Haze (miniscule glasdeeltjes ) vrij komen.   USGS bericht hierover >>

De lavastroom die zich een weg gebaand heeft naar de oceaan .

Op 5 juni komen de eerste berichten door dat de lavastroom die in de oceaan uitkomt inmiddels een hele baai heeft opgevuld. Deze baai was ooit anderhalve kilometer diep en is nu grotendeels bedolven onder lava.  Meer op het Discover blog >>>

De lavastromen hebben inmiddels de oceaan bereikt en bezig met het opvullen van wat ooit de Kapoho baai was.

12 juni: Volgens de berichten op het Discover blog hebben de lavastromen zich in de afgelopen week alleen maar uitgebreid o.a. richting Kapoho bay en Vacationland community . Er zijn nu meer dan 500 woningen vernietigd door de lavastromen op het eiland. Meer op het Discover blog van Geoloog Erik Klemetti >>>>

Fissure 8 lava fountain and flow, seen on June 10, 2018. USGS/HVO >>>.

Meer info en achtergronden:

NOS over de lavastroom >>>>

Geoloog Erik Klemetti over de Kilauea vulkaan >>>>

De Geobronnen eerder over de Hawaii hotspot >>>

Een enorme bak aan beeldbronnen verzamelt door  Nesta-US >>>

Een ESRI Storymap over het vulkanisme op Hawaii >>>

De Amerikaanse Geoloog Erik Klemetti op CNN over Hawaii >>>

Esri storymap overde Kilauea uitbarstingen >>>

Geobronnen werkformulier: Twee vulkanen vergeleken >>>>

In Guatemala zijn zeker 68 mensen om het leven gekomen bij een vulkaanuitbarsting van de vulkaan Fuego, zo’n veertig kilometer ten zuidwesten van hoofdstad Guatemala-Stad.

Pyroclastische stromen bedekken denderen vanaf de vulkaan het omliggende landschap in

Modderstromen zijn ontstaan na de uitbarsting en hebben dorpen in de omgeving overspoeld

   Geobronnen werkformulier: Twee vulkanen vergeleken >>>>

De Krakatau (Portugees: Krakatao) is een actieve vulkaan in Indonesië, in de straat Soenda tussen Java en Sumatra.

Al ruim een week houdt een  scheur in de Keniaanse bodem de gemoederen bezig

Eind maart is er in het zuiden van Kenia, tussen de plaatsen Maai Mahiu en Narok, een kilometerslange scheur in de ondergrond ontstaan. De scheur is vijftien meter diep en tot wel twintig meter breed.

Volgens sommige kranten en websites is dit het levende  bewijs dat op die plek Afrika in tweeën aan het splijten is.

Volgens verschillende wetenschappers is slechts de regen de oorzaak.

 Wat is er aan de hand ? NRC zocht het uit !

De Sinabung vulkaan op Sumatra barstte afgelopen week weer uit op spectaculaire wijze

Updates en meer bronnen:
Top weggeblazen bij laatste uitbarsting >>
De uitbarsting in 2013 >>
De uitbarsting in aug 2017 >>>

Volgens de leerboeken van de geologie kan het Andesgebergte eigenlijk niet bestaan: het is te hoog en ligt op de verkeerde plek. Een Amsterdamse aardwetenschapper weet waarom het toch klopt. Het Andesmysterie is ontrafeld: enorme weggezonken aardplaat verklaart kilometershoge bergtoppen
Bij een subductiezone als deze (Nazca plaat duikt onder Zuid Amerikaanse plaat) is het logisch dat er een gebergte ontstaat. Maar zo hoog en omvangrijk als de Andes kan bijna niet. Daar moet wat meer aan de hand zijn. En dat heeft de Nederlandse onderzoeker Wouter Schellart  van de VU uitgezocht.

Lees verder in Volkskrant >>

Het grensgebied Iran Irak is getroffen door een zware aardbeving. Volgens de Amerikaanse Geologische dienst een beving met een kracht van 7.3 op de Schaal van Richter

Lokatie van de aardbeving. Bron USGS >>>>

De aardbeving heeft op een geologische interessante plek plaatsgevonden,  namelijk waar de Arabische plaat Noord-Oostwaarts onder Euraziatische plaat schuift. Ooit was dit een subductie zone, maar er is in wezen geen oceanische korst meer over. Nu zijn er dus 2 continentale delen in botsing. Deze breuklijn wordt de Zagrosbreuk genoemd. bron: Bernd Andeweg >>

Verschillende media melden al ruim 500 dodelijke slachtoffers in o.a. de steden Sarpol-e Zahab (Iran) en Sulaimaniya (Irak).

Meer actuele informatie op de USGS website >>>>

De BBC met nieuws over de aardbeving >>>

NRC over de aardbeving >>>

   Een werkblad bij dit onderwerp >>>>>

Voor geologen >>>>

De aardschokken zijn een verontrustende voorbode van de druk die in het vulkaanstelsel van Bárðarbunga wordt opgebouwd en in de toekomst tot een uitbarsting kan leiden.

Eind september constateerde de Indonesische Geologische dienst sterk verhoogde aardbevngsactiviteit en andere verschijnselen onder Mt Agung op Bali. Voldoende reden om direct alarm te slaan en het direct gebied om de vulkaan te evacueren. Nu ruim een maand later is de vulkaan (zo lijkt het ) weer tot rust en is uitbarstingsgevaar geweken.

Ondertussen hebben de media hebben zich op een andere vulkanische uithoek gestort van onze aardbol. Het schijnt nogal onrustig te zijn onder het Baradarbunga vulkanisch complex op IJsland

National Geographic over het  recent gerommel op IJsland >>>

Geoloog over de vulkanen media hypes >>>>

De laatste keer dat de Agung vulkaan op Bali uitbarstte was in de jaren 60 met meer dan 1100 doden en ruim 80.000 mensen zonder huis…… Gaat de Agung opnieuw uitbarsten ?

Bali’s highest volcano Mt Agung, seen from the black sand beach at Amed village in East Bali, Indonesia.

Afgelopen maand hebben vulkaandeskundigen van de Indonesische overheid veranderingen gemeten in de omgeving van de vulkaan. Zo ernstig en zoveel bevingen zelfs in de afgelopen weken dat afgelopen vrijdag de hoogste alarmfase van kracht ging.

In een straal van negen kilometer rond de vulkaan is iedereen aangeraden zichzelf in veiligheid te brengen.Inmiddels zijn zo’n 30.000 tot 50.000 mensen geëvacueerd uit het gebied direct om de vulkaan.

Maar ondertussen is de vulkaan nog niet uitgebarsten, en de vraag is of dat we gaat gebeuren. Vulkaandeskundigen van over de hele wereld proberen de boel van dichtbij of verder af en aan de hand van de data die de Indonesische overheid (en Geologische diensten) verschaft in de gaten te houden . Maar een uitbarsting is niet zeker en ondertussen wordt door de media ook nogal wat desinformatie de lucht in geslingerd  Zo was er een website die bij de berichtgeving over Agung beelden liet zien van de Sinabung vulkaan die al enige tijd regelmatig uitbarst.

Ook dit bericht van de NOS is wat dat betreft nogal suggestief >>>>

                                               Bron van kaart Fumihiko Ikegami >>>>

Geoloog Erik Klemetti is wat terughoudender maar schetst wel de seismische onrust  >>>

Vulkanoloog Janine Krippner volgt de ontwikkelingen op de voet,  koppelt de berichtgeving van verschillende Indonesische instanties en geeft die door via Twitter of haar blog  >>>

Geoloog Bernd Andeweg op BNR over de  Mt Agung >>>

Ook de seismologen van het KNMI houden Mt Agung in de gaten >>>>

Mexico is opnieuw getroffen door een zware aardbeving…. De derde in twee weken.

De beving met een kracht van 6,1 vond plaats nabij het al flink beschadigde Juchitán in de deelstaat Oaxaca, op ruim 600 kilometer van Mexico-Stad, waar dinsdag een zware aardbeving was. Een aantal gebouwen dat toch al beschadigd was is ingestort. Ook een brug is ingestort.[bron NOS >>]

Een Factsheet met de 3 bevingen van afgelopen weken:

[bron: Stephen Hicks >>]

Terwijl de oostkust van Mexico te maken heeft met hevige regens veroorzaakt door orkaan Katia werd de westkust geraakt door een aardbeving met een kracht van  8.1 op de schaal van Richter.

Het is voor het eerst dat Mexico getroffen wordt door een aardbeving van dit kaliber. Na de aardbeving zaten een miljoen mensen even zonder stroom. Inmiddels is bij 800.000 van hen weer elektriciteit.

Het centrum van de aardbeving zat volgens de USGS in zee, op 35 kilometer diepte, zo’n 100 kilometer ten zuidwesten van de plaats Pijijiapan in Chiapas. Er zijn meerdere naschokken gevoeld en er was een lichte tsunami.

Pijijiapan is hemelsbreed zo’n 750 kilometer verwijderd van hoofdstad Mexico-Stad. Ook daar was de beving duidelijk te voelen.

Verschillende geologen vinden het nogal opmerkelijk dat de aardbeving amper een tsunami veroorzaakte en bovendien zover van het epicentrum, zo goed voelbaar was. . Dit is een dus wat afwijkende aardbeving. Geoloog Bernd Andeweg leg het in het kort uit:

In subductiezone zijn er meerdere mechanismen voor aardbevingen 1. Op buiging neergaande plaat (oppervlakkig, rek) 2. Op plaatcontact (5-20km) zwaar 3. In neergaande plaat omdat die weer terugbuigt (10tallen kms) 4. In neergaande plaat die deels opbreekt (10-100km) 5. In neergaande plaat door steeds grotere moeite mantel in te komen door faseveranderingen in plaat (warmte en druk). Beving Mexico was type 4, lijkt het. Aardbeving was dus niet op plaatcontact, maar ín neergaande plaat. Daardoor viel tsunami erg mee…..

Dat in Mexico City de aardbeving sterk werd gevoeld heeft te maken met het feit dat de stad op slappe meersedimenten ligt die trillingen lokaal versterkten . Zoals water in Haarlemmermeer stond te klotsen in 1755 na aardbeving Lissabon

aldus Bernd Andeweg

Bronnen over deze aardbeving:

Meer over de aardbeving op de NRC website >>>

Een blog met uitgebreide uitleg van de tectoniek >>>>

Geoloog Erik Klemetti op zijn blog over de aardbeving en de tectoniek >>>

Achtergrond bronnen:

Een geoanimatie over plaatbewegingen en plaatgrenzen >>>

Een geoanimatie van een subductie gebied (zoals Mexico) >>>